‘De toekomst verkennen is een ambacht’
6 april 2017
Managers, strategen en innovatiespecialisten moeten kunnen inspelen op een steeds onvoorspelbaarder overmorgen. Tijdens de Nyenrode Masterclass Professional Future Strategist geven topexperts inzicht in hun methodieken en de toekomst: van trendwatchers als Adjiedj Bakas, Farid Tabarki en Lieke Lamb tot futurologen en strategen uit de de triple helix. Hoe speel je effectief in op een veranderende toekomst? Jan Nekkers, mede-organisator van de masterclass en oprichter van Futureconsult, licht toe.
Jan Nekkers is directeur en oprichter van Futureconsult. ‘De toekomst is weliswaar onvoorspelbaar’, zegt hij, ‘maar door uit te gaan van wat je wel weet, kun je de rafelrand tussen vandaag en morgen goed in kaart brengen.’ Nekkers haalt Donald Rumsfeld aan, onder president G.W. Bush de minister van defensie in de Verenigde Staten. Hij zei: er zijn known knowns; feiten die we kennen, known unknowns; zaken waarvan we nu al weten dat we ze niet kennen. Dat zijn de voorspelbare verrassingen.
Maar er zijn ook unknown unknowns; dingen waarvan we zelfs niet weten dat we ze niet kennen. Nekkers: ‘Het gaat erom dat je die laatste twee hanteerbaar maakt. Door te weten dat de toekomst vol verrassingen is en te kijken naar de grenzen van wat je wel weet, kun je een voorstelling maken hoe dingen zich gaan ontwikkelen.’ Als voorbeelden noemt hij nieuwe bedrijven zoals Uber en AirBnB, want Uber is geen taxi en AirBnB is geen hotel. Nekkers: ‘Wat zijn mogelijke black swans? Bedrijven moeten nu al beslissingen nemen en strategieën uitzetten om rekening te houden met de onvoorspelbare verrassingen die er aan komen.’
Trendwatchers
De masterclass Professional Future Strategist is een samenwerking tussen Nyenrode Business Universiteit en Futureconsult. Nekkers laat onder meer bekende trendwatchers aan het woord, zoals Adjiedj Bakas, Farid Tabarki en Lieke Lamb. ‘Je moet kijken naar maatschappelijke onderstromen en naar exponentiële ontwikkelingen. Aan de hand van die ontwikkelingen biedt de masterclass de deelnemers diverse strategieën. Zo kun je een robuuste muur bouwen rond je organisatie of meebuigen, maar dan verandert de organisatie niet mee. Je moet je juist wendbaar opstellen en strategische keuzes maken waarmee je snel op nieuwe ontwikkelingen kunt reageren.’
Tools en strategieën
Aan de hand van huidige trends krijgen de deelnemers tools aangereikt om de opgedane kennis te vertalen naar de eigen organisatie. Nekkers: ‘Ze zijn op de hoogte van mogelijke scenario’s, denken na over voorspelbare verrassingen en leren om de voor- en nadelen van verschillende strategische opties in kaart te brengen. Zo kunnen de deelnemers sneller en slimmer handelen wanneer dat nodig is.’ De Nyenrode masterclass is bedoeld voor alle organisaties en bedrijven die met veranderingen te maken hebben. ‘De verkenners van de organisatie. Denk aan gemeenten die te maken gaan krijgen met zelfrijdende auto’s en energietransitie. Maar ook architectenkantoren die met kunstmatige intelligentie ontwerpen maken, of bedrijven die met nieuwe businessmodellen worden geconfronteerd’, aldus Nekkers.
Ambacht
Maar volgens Nekkers is er naast de nodige kennis nog iets nodig om te anticiperen op toekomstige veranderingen: ‘De toekomst verkennen is een ambacht: dat doe je met je hoofd, met je hart en met je handen. En dat leer je alleen maar door het zelf te doen. Reflecteren op de samenleving en buiten je eigen denkkaders treden. De toekomst is niet neutraal, daar vind je altijd iets van. Of je nu angst voor de toekomst hebt, of hem vol optimisme tegemoet ziet.’
Nyenrode deelt kennis met nieuwsgierige professionals. Abonneer je op News@Nyenrode voor al het Nyenrodenieuws.