“Als staat en markt niet meer voldoen, zijn er andere oplossingen voor sociale dilemma’s”

Van Meeteren vervolgt: “Samenwerkingen ontstaan meestal omdat er een win-win in zit. Commons gaan verder, commons gaan over delen. Hoe kunnen we minder uitgeven, minder vervuilen? Wat hebben we dan te doen om de lasten en de lusten te verdelen? Dat is niet alleen relevant voor de zorg, maar ook in andere sectoren en voor het klimaat.”

Op basis van diepte-interviews ontdekte Van Meeteren twaalf factoren die van belang zijn voor commoning. “Zes gaan over de ‘zachte kant’ van samenwerken, de sociaal-psychologische factoren zoals contact en dialoog, en zes over de ‘harde’, organisatorische kanten van samenwerking, zoals afspraken en monitoring. Beide kanten zijn nodig voor commoning en alle factoren hangen zo nauw met elkaar samen, dat je ze eigenlijk niet goed los van elkaar kan zien. Het is een web met complexe verbanden.” 

Dat collectieve begrip ontbreekt in de praktijk nogal eens. “Tijdens de interviews ontdekte ik bijvoorbeeld dat bestuurders vaak wel iets vonden, maar dat niet altijd met elkaar deelden. Terwijl deze gesprekken juist heel waardevol zijn voor de commoning praktijk. Ook is opgevallen dat wanneer knelpunten ervaren worden, interventie wordt voorgesteld op de plek waar de pijn gevoeld wordt. De complexe verbanden maken duidelijk dat de oorzaak van de pijn daar helemaal niet hoeft te liggen. Door de onderlinge afhankelijkheid kan de ene factor pijn bij een andere veroorzaken. Het bespreken van commoning vraagt dan ook om de kijk op het geheel.”