'Leidinggeven gaat over de verbinding zoeken met de ander'
21 februari 2024
Leidinggeven gaat in de eerste plaats over leidinggeven aan jezelf, maar ook over verbinding zoeken met de ander, zo stelt Gabriël Anthonio. Hij is bijzonder hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen en een van de gastsprekers in de collegereeks Excellent Leiderschap aan Nyenrode Business Universiteit.
“Als klein jongetje van zeven jaar, mocht ik van mijn judoleraar een keer de warming-up verzorgen. Dat ging in het begin hartstikke goed en alle kinderen luisterden naar mij. Tot ik bedacht dat het tempo wel wat sneller kon en er een complete chaos ontstond. Ik snapte niet wat er aan de hand was tot de leraar na afloop van de les naast mij kwam zitten en mij vertelde dat ik de verbinding met de groep was verloren”, vertelt Anthonio. “Ik denk dat op dat moment mijn fascinatie voor leiderschap is ontstaan en de rol die onderlinge verbondenheid en empathie daarbij speelt. Ik zeg altijd: ‘als je het goed hebt hier, kom je makkelijker dáár.’ Daarmee bedoel ik dat je meer kan bereiken als je in contact staat met de mensen om je heen.”
Intermenselijke contacten
In de collegereeks Excellent Leiderschap, geeft Anthonio invulling aan het thema Leiderschap & Verbinding. Leiderschap gaat volgens hem primair over invloed uitoefenen, zowel op jezelf als op de ander. En dat verloopt altijd via onderling contact. De vragen van deelnemers hebben vaak betrekking op het functioneren van henzelf en van een team. Anthonio hoort regelmatig dat mensen het gevoel hebben dat ze het contact met hun team aan het verliezen zijn en willen weten wat ze hieraan kunnen doen. “Ik zeg dan altijd: the answer is in the room. Heb je ditzelfde verhaal al aan je team verteld? Heb jij dit gevoel van het uit verbinding zijn ook gedeeld met de collega’s om wie het gaat? Leidinggeven draait altijd om het leggen van intermenselijke contacten en het zoeken van verbinding met de ander. Daar kan geen theorie of model tegenop. Dat betekent ook dat we tegen de waan van de dag in, moeten leren te vertragen. Dat kan al op hele simpele manieren, bijvoorbeeld tijdens een vergadering. In plaats van dat de voorzitter vraagt of er nog mededelingen zijn, kan deze ook vragen of iemand nog iets kwijt wil, of er iets speelt dat aandacht nodig heeft. Dat kan van alles zijn, ook als het helemaal niets te maken heeft met de onderwerpen die op de agenda staan, maar wel het functioneren van het team of de sfeer raakt.”
Innerlijke dialoog
“Leidinggeven gaat allereerst over leidinggeven aan jezelf, aan het sturing geven aan je innerlijke dialoog. Stel je een tafel voor met uiteenlopende types en stemmen: een zorgzaam iemand, de criticus, de angsthaas, de sportieveling, de stoere, de wijze et cetera. En allemaal hebben ze hun eigen stem die afhankelijk van de situatie zacht of hard klinkt. Het is aan jou om te zorgen voor een goede tafelschikking en te leren onderscheiden wat blokkerende en helpende stemmen (adviseurs) zijn”, legt Anthonio uit. In het verlengde daarvan vraagt hij de deelnemers altijd wat hun plan voor hun leven is. “Bedrijven hebben vaak een visie, missie en bijbehorende kernwaarden. Maar dit zou je ook voor je persoonlijke leven moeten hebben. Daar horen vragen bij als: wie ben ik? Waar ben ik naar onderweg? Wat zijn mijn kernwaarden? Aan jongeren stellen we vaak de vraag: wat wil je worden? Als je wat ouder bent kun je hierop terugblikken: wat is er van me geworden? Bij die reflectie ga ik altijd uit van een positieve benadering en probeer ik deelnemers te laten nadenken over wat nodig is voor een volgende stap in hun persoonlijke ontwikkeling. Uiteindelijk gaat het om mens zijn, mens worden, maar ook mens blijven! Het ergste wat kan gebeuren is dat je iemand wordt die je niet bent. Dat sterft er iets in je ziel.”
Tijdens de collegereeks Excellent Leiderschap geven experts nieuwe invalshoeken op leiderschap en leer je hoe je dit toepast in je eigen dagelijkse werk.
Gabriël Anthonio is bijzonder hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen en een van de gastsprekers in de collegereeks Excellent Leiderschap.
Nyenrode deelt kennis met nieuwsgierige professionals. Abonneer je op News@Nyenrode voor al het Nyenrodenieuws.