‘Ik ga nu planmatiger een onderhandeling in’

Een compromis is niet hetzelfde als een win-winsituatie. Dit is een van de belangrijkste lessen die Lisanne de Jong meenam uit het programma Impactvol Onderhandelen van Nyenrode Business Universiteit. “Vaak doen beide partijen water bij de wijn, terwijl je juist op zoek moet naar gedeelde belangen.”

Als senior-adviseur bedrijfsvoering bij de Rijksoverheid houdt Lisanne de Jong zich bezig met hybride en toekomstgericht werken, en de daarbij horende cultuurverandering en type leiderschap.

Inzichtelijk maken van gedeelde belangen

“Omdat ik adviseur ben, kijken mensen vaak naar mij voor adviezen of oplossingen, terwijl ik juist wil dat er tweerichtingsverkeer ontstaat”, vertelt De Jong “Vooral in mijn contacten met afdelingshoofden en leidinggevende collega’s merk ik hoe belangrijk het is om een gezamenlijk verantwoordelijkheidsgevoel te creëren zodat we samen aan bepaalde doelen kunnen werken. Het inzichtelijk maken van de belangen van anderen is daarbij essentieel. Het helpt dat ik van nature een nieuwsgierig persoon ben, maar toch voelde ik de behoefte om mijn onderhandelingsvaardigheden verder aan te scherpen.”

Inzicht in onderhandelingstechnieken

“Wat ik als heel waardevol heb ervaren, is het inzicht in mijn eigen onderhandelingstechnieken. Ik leerde dat ik winst kan behalen uit een goede voorbereiding en het stellen van de juiste vragen. Daardoor ga ik nu planmatiger een onderhandeling in en kan ik mij beter aanpassen aan mijn gesprekspartner. Daarnaast realiseerde ik me dat een compromis niet hetzelfde is als een win-winsituatie. Vaak doen beide partijen water bij de wijn, terwijl je juist moet zoeken naar gedeelde belangen. Dit inzicht zorgt ervoor dat ik nu minder snel neig naar polderen. Ik richt me in verandertrajecten nu nog meer op gemeenschappelijke belangen, zoals vertrouwen en eigenaarschap. Hierdoor kunnen we met elkaar naar de beste oplossing zoeken, zonder gelijk compromissen te sluiten.”

Rollenspellen in een veilige omgeving

“We hebben dit ook binnen de groep geoefend aan de hand van rollenspelen. Ik mocht een paar keer de spits afbijten, wat ik heel leuk vond. Het voelde als een veilige omgeving waarin alles bespreekbaar was. Bovendien bouwden we als deelnemers ook snel een band op met elkaar.”

Mindset beïnvloeden

“Een van de sprekers was Jeff Gaspersz [emeritus hoogleraar Innovatie, red.]. Hij gaf inzicht in het belang van innovatie en creativiteit en vertelde hoe je door dagelijkse kleine dingen net even anders te doen, toch een verschil kunt maken. Ik hing echt aan zijn lippen! Door vragen te blijven stellen kun je de mindset van mensen beïnvloeden en daarmee veranderen, wat kan leiden tot innovatie. Dit heeft mij gesterkt om nieuwsgierig te blijven. Wat mij zo inspireerde aan zijn verhaal is dat je niet hoeft te wachten op anderen, maar zelf al kunt beginnen met het zetten van kleine stappen. Gaspersz benadrukte ook het belang van de ‘waarom-vraag’. Een vraag waarvan ik denk dat we die binnen mijn eigen werkcontext best iets vaker aan elkaar zouden mogen stellen.”

Leren van fouten

“Ik vond het prettig om te werken met de Harvard-methode, die zich richt op het creëren van waarde en het opbouwen van betere relaties. Omdat ik zelf een wetenschappelijke achtergrond heb, is die theoretische basis en systematische aanpak belangrijk voor mij. Een spreker die ook indruk op mij maakte was Joshua Weiss, een gerenommeerd expert op het gebied van onderhandelen, conflictbemiddeling en leiderschap. Hoewel het goed is om te leren hoe je iets wél moet doen, legde hij juist de nadruk op het belang van fouten maken en wat je daarvan kunt leren. Ik vond dat een leuke invalshoek.”

Goede werk-privébalans dankzij flexibele opzet

“Ik heb mede voor dit programma gekozen, omdat het gebaseerd is op blended learning. De combinatie van zelfstudie, fysieke bijeenkomsten en online intervisie past goed bij mij en viel bovendien goed te combineren met mijn werk en privéleven.”

Elkaar scherp houden

“De intervisiebijeenkomsten waren heel nuttig. Daarbij bespraken we in kleine groepjes onze casuïstiek en konden we de kennis die we hadden opgedaan gelijk toepassen. Ook werkten we met een buddysysteem waarbij je gekoppeld werd aan een andere deelnemer. Doel was om samen ervaringen uit te wisselen en elkaar scherp te houden. Het was fijn om op die manier contact met elkaar te hebben. Al met al vond ik het echt een megaleuke ervaring!”