Is ‘duurzame transformatie’ meer dan het laatste modewoord?

Menno Kooistra, Partner & Head of ESG Advisory, KPMG Nederland

12 juli 2023
Opinie

'Duurzame transformatie' is een term die vaak te horen is in bestuurskamers, bedrijfsconferenties en online fora over de hele wereld. Maar wat betekent het eigenlijk? En hoe ga je ermee aan de slag?

Toekomstbestendige groei

Elke serieuze discussie over duurzame transformatie moet beginnen met het erkennen dat het potentieel van een bedrijf om op lange termijn waarde, veerkracht en financieel rendement te creëren (deels) afhankelijk is van de inspanningen van het bedrijf om de impact op mens, natuur en milieu te verbeteren.

Waarom? Omdat bedrijven onderworpen worden aan regelgeving die betere prestaties op het gebied van milieu, maatschappij en bestuur ('Environment, Social en Governance': ESG) vereist. Omdat investeerders en kredietverstrekkers de ESG-prestaties meewegen in hun beslissingen. Omdat je klanten eisen dat je je goed gedraagt. Omdat NGO's en gemeenschappen juridische stappen tegen je kunnen ondernemen als je je ESG-prestaties niet verbetert en je personeel mogelijk opstapt. De richting is heel duidelijk en wordt met elk jaar nog duidelijker.

Duurzaamheid kern van bedrijfsplanning

Sta je hier niet achter, dan zal dit stuk van weinig toegevoegde waarde zijn. Voor degenen die verder lezen: duurzame transformatie betekent, op z’n eenvoudigst gezegd, het integreren van de trends in je bedrijfstransformatiestrategie en -proces. Het betekent dat elk bedrijf dat gezond wil blijven, duurzaamheid tot in de kern van de bedrijfsplanning moet brengen. Het betekent dat jij, als zakelijk leider, ervoor moet zorgen dat je mensen de omvang van de ecologische en sociale verandering die gaande is begrijpen en dat jullie vakkundig reageren op daaruit ontstaande risico's en kansen.

Mentaliteit, cultuur en implementatie

Uiteindelijk draait het om goede bedrijfsvoering en goed leiderschap. Dit is makkelijk gezegd, maar niet zo makkelijk gedaan. Dus, hoe begin je?

Je zult moeten starten met de juiste mentaliteit, klaar om de toekomst van je bedrijf op een nieuwe manier te verkennen. Je bedrijf zal duurzaamheid niet moeten beschouwen als een kwestie van voldoen aan regelgeving of het veranderen van de manier waarop je rapporteert, maar als een middel om nieuwe commerciële kansen te identificeren, nieuwe bedrijfsmodellen te ontwikkelen en nieuwe wegen naar concurrentievoordeel te realiseren.

Cultuur is cruciaal. Met oude denkpatronen kun je geen transformatie op gang brengen. Nieuwe ideeën en ruimte om te innoveren zijn de voorwaarden voor succes, beginnend bij de raad van bestuur.

Met een positieve onderzoekende houding en een bemoedigende tone-at-the-top is de tijd gekomen om scherpe vragen te stellen en dieper in te gaan op specifieke mogelijkheden om businesscases te ontwikkelen. Op welke manier maken een duurzamer bedrijfsmodel, producten en diensten het verschil voor je organisatie? En hoe kunnen ze prijsverhogingen en kostenverlagingen mogelijk maken, je merkpropositie verbeteren om nieuwe klanten aan te trekken en nieuwe markten te openen? Hoe kunnen ze kapitaalkosten verlagen en uiteindelijk de bedrijfswaarde vergroten? Deze belangrijke vragen moeten worden gesteld en beantwoord om het lopende proces van duurzame transformatie op gang te brengen en impact te maken.

Dan komt het aan op implementatie. Beschik je over de nodige capaciteiten? Moet je die aantrekken, of kun je samenwerkingsverbanden aangaan? Moet je je supply chain of zelfs je eigen organisatie hervormen? 

Een houding gericht op kansen

Natuurlijk is het onmogelijk om in een kort artikel zoals dit een compleet stappenplan te geven, maar je reis moet beginnen met acceptatie en de juiste houding. Acceptatie dat duurzame transformatie geen optie is maar een noodzaak, en een houding die gericht is op kansen. Zoals altijd zullen de eersten die in beweging komen in het voordeel zijn, terwijl degenen die (te) laat zijn – en 'duurzame transformatie' wellicht enkel zien als het laatste modewoord – moeite zullen hebben om de achterstand in te halen.

Weten of je huidige aanpak juist en actueel is? Een goede eerste stap is het evalueren van je bedrijfsactiviteiten op ESG-gerelateerde kansen en risico’s. Om een eerste indruk te krijgen van de ESG-gezondheidstoestand van je organisatie, kun je de KPMG ESG Health Check zelfscan invullen.

De zelfscan en meer informatie hierover vind je hier.

 

KPMG en Nyenrode hebben het ESG Innovation Institute in het leven geroepen om organisaties te helpen bij de transitie naar duurzaamheid. Organisaties kunnen met de ESG-thema’s in hun bedrijfsvoering meerwaarde creëren door evenwicht aan te brengen tussen financieel economische resultaten, transparantie, sociale belangen en het milieu. Het maakt de nieuwste ESG-kennis, vaardigheden en eco-systeem toegankelijk voor iedereen die de route naar duurzaamheid professioneel en weloverwogen wil versnellen.

Nyenrode Nieuwsbrief

Nyenrode deelt kennis met nieuwsgierige professionals. Abonneer je op News@Nyenrode voor al het Nyenrodenieuws.