Reflectie en richting: Jeanine Tijhaar over toezicht, transitie en praktische wijsheid

Ter gelegenheid van de 75e editie van de Nyenrode Commissarissencyclus en het 30-jarig bestaan, spraken we met alumna Jeanine Tijhaar. Jeanine, sinds 2025 commissaris bij Ernst & Young en eerder CFO bij Eneco, deelt haar visie op toezicht, duurzaamheid en moreel leiderschap

“EY’s missie ‘building a better working world’ sluit naadloos aan op mijn persoonlijke drijfveren: bijdragen aan vertrouwen, transparantie en duurzame waardecreatie in onze samenleving,” vertelt Jeanine. Wat haar aanspreekt in het commissariaat is de mogelijkheid om vanuit een breder perspectief bij te dragen aan de strategische koers én maatschappelijke rol van EY. “Als commissaris heb je de verantwoordelijkheid om onafhankelijk te kijken, scherpe vragen te stellen en mee te denken over de lange termijn. Die combinatie van toezicht, advies en strategische betrokkenheid vind ik heel waardevol.”

In haar eerdere functies als CFO lag de nadruk op het maken en uitvoeren van strategie, het realiseren van financiële doelstellingen en het aansturen van teams. “Nu vervul ik een meer overkoepelende en reflecterende rol. Ik richt me op de kwaliteit van besluitvorming, governance, risico’s en de cultuur binnen de organisatie. Dat vraagt een andere mindset: minder sturen, meer luisteren en reflecteren.”

Duurzaamheid als strategische kern

Tijdens haar tijd bij Eneco stond de energietransitie centraal. “Dat was een periode waarin ik van dichtbij heb gezien hoe ingrijpend de veranderingen zijn die nodig zijn, niet alleen technologisch, maar vooral ook op het gebied van organisatie, samenwerking en lange termijnvisie.” Een belangrijke les die ze meeneemt: duurzaamheid moet verweven zijn in de kern van de strategie en dagelijkse besluitvorming.

Als commissaris kijkt ze nu vanuit dat perspectief naar organisaties. “Wordt er echt gestuurd op de lange termijn, ook als dat schuurt met kortetermijnbelangen? Toezicht kan hierin een versneller zijn door het bestuur uit te dagen om ambitieus te blijven, kritisch te kijken naar de consistentie tussen woorden en daden en duurzame ontwikkeling structureel onderdeel te maken van de dialoog aan de top.”

De waarde van de Commissarissencyclus

Jeanine kijkt met waardering terug op haar deelname aan de cyclus. “Wat ik bijzonder waardeerde, is dat de opleiding niet alleen focust op structuur en governance, maar juist ook op de strategische en ethische dimensie van het commissariaat.” De combinatie van theorie en praktijk, gebracht door ervaren docenten, maakte de opleiding volgens haar zeer relevant en toepasbaar. “De inzichten uit de cyclus gebruik ik regelmatig: in hoe ik naar strategische keuzes kijk, in hoe ik morele vraagstukken bespreekbaar maak en in mijn manier van reflecteren op mijn eigen rol als commissaris.”

Toezicht in een veranderende wereld

Tot slot deelt Jeanine een krachtige boodschap aan (toekomstige) deelnemers: “Goed toezicht is nu belangrijker dan ooit.” Ze benadrukt het belang van praktische wijsheid (phronèsis), het vermogen om in complexe situaties moreel juiste beslissingen te nemen, met oog voor het algemeen belang en lange termijn waardecreatie. “Wijs toezicht gaat verder dan regels volgen of financiële doelen halen.

Het omvat ethische afwegingen, maatschappelijke verantwoordelijkheid en aandacht voor alle stakeholders, inclusief toekomstige generaties.”

Volgens Jeanine zijn regelmatige reflectie, evenwichtige besluitvorming en correctiemechanismen cruciaal. “Praktische wijsheid helpt commissarissen om ethisch, doordacht en toekomstgericht te besluiten.”