Teamsport krijgt revaliderende militairen hun bed uit

Gouden medailles zijn er in alle soorten en maten. Militairen die na een revalidatie mentaal en fysiek ijzersterk terugkeren verdienen figuurlijk een gouden medaille volgens Jeroen Hulst, bestuursvoorzitter van Militair Revalidatie Centrum Aardenburg. De echte toppers bekronen hun revalidatieproces met succes op de Invictus Games. Vanaf april neemt Hulst deel aan het Sports Leadership Program van Nyenrode Business Universiteit.

De lat ligt hoog op Militair Revalidatie Centrum Aardenburg, waar overigens ook civiele revalidanten welkom zijn. De meeste andere centra hebben voor ogen dat iemand in de eerste plaats weer zelfstandig moet kunnen functioneren. Jeroen Hulst en zijn collega’s gaan verder: “Het is natuurlijk belangrijk dat iemand zelf zijn tanden kan poetsen of zonder hulp kan eten, maar die praktische handelingen zijn niet genoeg om iemand een zinvol toekomstperspectief te bieden. Wij streven naar een mentale en fysieke topconditie.”

Waar kom jij je bed voor uit?

Hulst sluit zijn ogen niet voor wat nu eenmaal onmogelijk lijkt. Als iemand een been mist, brengt dat onherroepelijk beperkingen met zich mee. De kunst is dan dat te vinden waar iemand toch nog met plezier zijn bed voor uit komt. Hulst: “Wij moeten uitvinden waar een revalidant naar terug wil, wat zijn persoonlijke doelstelling is: zijn eigen gouden medaille.”

Teamsport zorgt ervoor dat mensen tot het inzicht komen dat ze ook betekenisvol kunnen zijn voor een ander

Hulst werkt niet voor niets met metaforen uit de sport. Sport en bewegen - liefst in teamverband - spelen een belangrijke rol in zijn programma's. Teamsport zorgt ervoor dat mensen tot het inzicht komen dat ze ook betekenisvol kunnen zijn voor een ander. Met de uitblinkers van het revalidatiecentrum ging Hulst de afgelopen drie jaar als chef de mission naar de Invictus Games, het door de Britse Prins Harry geïnitieerde toernooi voor militairen die tijdens hun dienstperiode een blijvende beperking hebben opgelopen.

Veerkracht en doorzettingsvermogen

Het is meer dan een sportevenement, volgens Hulst. “Mensen vinden daar samen een toekomstperspectief terug en vergis je niet, op hoog niveau hè!” De gewezen chef de mission baalt ervan dat het beeld dat mensen hebben van sporters met een beperking vaak nog voortkomt uit een verkeerd soort empathie.

“Deelnemers aan de Invictus Games zijn niet zielig. Ze laten juist veerkracht, doorzettingsvermogen en onverzettelijkheid zien door het maximale uit zichzelf te halen. Ze blijven niet hangen in een blijvende beperking, maar zoeken juist hun mogelijkheden op en benutten die ten volle.”

De overstap

Dit jaar maakt Hulst de overstap naar de moederorganisatie van de Games. Doelstelling is om meer mensen met het toernooi bekend te maken en om het internationaal te laten groeien. Nu is het, deels vanwege de achtergrond van de oprichter, een tamelijk Britse aangelegenheid. Om bestuurlijk zijn steentje bij te kunnen dragen wil Hulst zijn vaardigheden blijven ontwikkelen.

Het is een van de redenen waarom hij onderdeel uitmaakt van de derde lichting die vanaf april begint aan het Sports Leadership Program van Nyenrode Business Universiteit. “Ik heb het eerder overwogen, maar toen had ik het te druk. Met mijn nieuwe werkzaamheden voor de Invictus Games in het vooruitzicht is het een een-tweetje en komt dit programma als geroepen.”

Opdrachtgericht leiderschap

Uiteraard hoopt Hulst veel te leren van anderen, maar hij neemt ook nadrukkelijk zijn leiderschapservaring vanuit Defensie mee. Binnen die organisatie wordt gewerkt met opdrachtgerichte commandovoering. Dat klinkt dwingender dan het is.

Hulst: “Deze methode is ‘effect-based’: het gaat om de uitkomst. Van tevoren bespreek je met het team het doel en de voorwaarden waaronder dat doel bereikt moet worden. Daarnaast is vrijheid van handelen in de uitvoering heel belangrijk. Het team moet eigenaar worden van het proces.”

Of het nu gaat om de bouw van een ziekenhuis, een militaire operatie of een sportwedstrijd: een coach staat uiteindelijk aan de zijlijn en moet vertrouwen op zijn team

Aan de zijlijn

Daarmee wil Hulst niet zeggen dat de leider zijn verantwoordelijkheid ontloopt. Als puntje bij paaltje komt wordt die wel degelijk op het resultaat aangesproken, maar niet onder de valse veronderstelling dat alles te controleren is. “Elk plan is namelijk al anders vanaf het moment dat je de startlijn passeert. Of het nu gaat om de bouw van een ziekenhuis, een militaire operatie of een sportwedstrijd: een coach staat uiteindelijk aan de zijlijn en moet vertrouwen op zijn team. Het is de kunst op het juist moment in te grijpen of juist een stap terug te doen. Die kunst hoop ik in de toekomst verder te kunnen ontwikkelen.”

Dit artikel is ook verschenen op Sport Knowhow XL.