Finance in Transitie

‘Die energietransitie is makkelijk te financieren’ zegt de één. ‘Dat kost honderden miljarden, we zijn gekke Henkie als we dat doen’ roept de ander. Welke opinie je aanhoudt hangt af van oriëntaties op wat urgentie en noodzaak zijn van die transitie. Laat dat nu de titel zijn van een programma op Nyenrode: Finance in Transitie.

Initiatiefnemer hiervan is directeur Frank Elderson van De Nederlandsche Bank. Via het door hem opgerichte Platform voor Duurzame Financiering kwam een educatief programma tot stand. Inmiddels hebben tientallen executives van banken, verzekeraars, pensioenfondsen en beleggingsinstellingen hieraan deelgenomen.

Elderson is zelf één van de docenten. Hij zegt: ‘Zolang bedrijven naast duurzame ook 'gewone' producten voeren, zolang organisaties duurzaamheidsafdelingen kennen, zolang wij duurzaamheid zien als welriekend deel van een groter niet duurzaam geheel, zolang hebben wij de les nog niet geleerd. Er is geen bestaan buiten duurzaamheid. One dot. One world. One chance."

Kernwaarden

De drie kernwaarden van Nyenrode zijn leidraad voor het programma: stewardship, entrepreneurship, leadership. Niet voor niets in die volgorde. Immers, er is een maatschappelijke behoefte om de Sustainable Development Goals van de VN te realiseren. We hebben een 'nieuwe economie' nodig die rekening houdt met sociale en ecologische randvoorwaarden en doelstellingen. Kortom, er is een externe legitimatie en urgentie om nieuwe beginselen en praktijken te ontwikkelen voor het bedrijfsleven. Dat is dus stap 1: Stewardship.

Maar wat zijn die nieuwe beginselen? Welke rol speelt Finance bij de transitie naar inclusieve en circulaire businessmodellen en een economie gebaseerd op hernieuwbare energiebronnen? Hoe verdisconteer je milieulasten of sociale (on)rust in de balansen en V&W-rekeningen? Hoe verantwoord je wat je onderneming doet? In Finance in Transitie gebruiken we 'real-life cases'. Veelal van directievoorzitters van financiële instellingen met wie open gesproken wordt over hun Entrepreneurship, Nyenrodes tweede kernwaarde.

Maar niet iedereen is in staat om actief, zichtbaar en merkbaar bij te dragen aan de beoogde transities. Hoe benut je dus je leiderschap om in je bedrijf nieuwe wegen te zoeken, de transitie te doorleven en om te zetten in andere businessmodellen? Kortom, de derde kernwaarde van Nyenrode, Leadership.

Transformerende economie

Dan de rol van financiële instellingen. Uitgangspunt voor de ontwikkeling van het programma was het beeld dat de financiële sector de 'enabler' van de economie is. Haar functie is de 'reële' economie te ondersteunen en een transformerende economie mogelijk te maken. Onproductieve delen van de sector die er primair zijn om financiële revenuen af te romen horen daar niet bij. Wel de beleggers met een langetermijnhorizon zoals de pensioenfondsen.

Dit uitgangspunt sluit perfect aan bij de focus op langetermijnwaardecreatie in de herziene code Corporate Governance. Langetermijnwaardecreatie begint bij een beeld over de toekomst. Welke samenleving willen we creëren? Wat gaan de sustainable development goals betekenen voor de markten waarin wij actief zijn? Hoe kunnen we daar samen met onze ketenpartners invulling aan geven? Dit is een compleet ander vertrekpunt dan een focus op de resultaten in het hier en nu. Backcasting in plaats van forecasting.

Veel partijen zeggen dit wel te willen doen, maar wijzen vervolgens snel naar andere partijen waardoor het lastig wordt. Klopt, maar het begint bij de mindset. Waar een wil is, is een omweg!