De Zorgbrede Governancecode 2017, who cares?

Op 12 november 2018 vond op Nyenrode een seminar plaats met als titel 'De Zorgbrede Governancecode 2017, who cares?' Dit seminar was georganiseerd door het NCGI naar aanleiding van het afstudeeronderzoek van Else Bezemer, deelneemster aan het Modulair MBA programma.

Bezemer onderzocht de waardering van de Zorgbrede Governancecode 2017 onder Raden van Bestuur, Raden van Toezicht en managers bedrijfsvoering in de care sector.

Onder leiding van dagvoorzitter en NCGI-lid prof. dr. Ronald Jeurissen spraken Else Bezemer en NCGI-lid prof. mr. Steven Schuit voor een zaal met leden van Raden van Bestuur en Raden van Toezicht in de care sector.

Nieuwe Zorgbrede Governancecode

Else heeft in de care sector gewerkt en koos haar afstudeeronderwerp vanuit haar fascinatie hoe je als management en bestuur van een care organisatie externe veranderingen zó oppakt, dat je kunt blijven doen waar je als organisatie voor staat, namelijk het leveren van kwalitatief goede zorg. De directe aanleiding voor het onderzoek, is de introductie van een nieuwe versie van de Zorgbrede Governancecode (ZGC) in 2017. Het onderzoek stelt de vraag of de code door bestuurders, toezichthouders en managers wordt ervaren als ondersteunend bij het bereiken van hun organisatiedoelen. De basis voor Elses onderzoek is het model van prof. J. Bossert, dat de deelprocessen beschrijft waaruit governance is opgebouwd.

Uit de interviews blijkt dat dit model wordt herkend, waarbij er wel verschil is tussen de mate waarin de deelprocessen herkenning oproepen. Maar het onderzoek geeft ook als resultaat dat de Zorgbrede Governancecode 2017 verschillend wordt beleefd binnen de care sector en door vooral leden van Raden van Bestuur en Raden van Toezicht niet wordt gezien als ondersteunend bij het behalen van doelstellingen van de sector, en in hun opinie dus niet bijdraagt aan de kwaliteit van zorg.

Discussie

Else betoogt dat er kansen liggen voor verdere versteviging van governance in de zorg. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door de governancecode anders op te zetten. Hierbij zou het framework van Bossert benut kunnen worden als gedeelde taal en begrippenkader bij het koersen op verbetering van de besturing in de zorg.

Steven Schuit betoogde, als prikkelende inleiding op de discussie met de zaal, dat zorgprofessionals eigenwijs zijn en wars van bureaucratie, maar dat er tegelijk een onvoorwaardelijk geloof bestaat in de effectiviteit van regels. Maar het kan dus knellen tussen de maatschappelijke doelstelling van de sector en de doelstelling van de individuele organisatie.

De discussie met de deelnemers aan het seminar spitste zich toe op de behoefte van de sector en de individuele organisatie aan echt leiderschap. De afstand tussen bestuur en werkvloer is, bijvoorbeeld door fusies, groter geworden de afgelopen jaren en het vergt echt leiderschap om die afstand te overbruggen. Een inspirerende governancecode kan die aanknopingspunten bieden om in de organisatie én met de sector als geheel het gesprek te voeren.