Rentmeesterschap: terug naar de toekomst

Landgoed Twickel. Het grootste private landgoed van Nederland. Een plek waar we veel kunnen leren over rentmeesterschap. Want dat is hier door de eeuwen heen stevig geworteld en zorgt ervoor dat het landgoed juist in onze tijd volop bruist. Wat betekent rentmeesterschap eigenlijk? Rentmeester Egbert Jaap Mooiweer van Twickel drukt het treffend uit: zorgen voor dat wat van waarde is op een manier dat het volhoudbaar is voor de toekomst. 

En dan gaat het over een paar eeuwen terug en wat we willen behouden vanuit het verleden. En over een paar eeuwen vooruit en hoe de keuzes die we nu maken gevolgen hebben voor de komende generaties. Duurzaam ondernemen ten voeten uit.

Boer-en-land-goed

Hoe wordt dat in de praktijk gebracht? Als je over het landgoed loopt, merk je dat een wei vloeiend overgaat in een beekje en aan de andere kant verder gaat als bos. Landbouw is hier geen storend element in de natuur, maar een vanzelfsprekend en integraal deel van het landschapsbeheer. Boer-en-land-goed noemen ze dat. Even verderop zie je een bordje: 'hierna mogen honden los lopen'. Het herinnert mij eraan hoe met wat slimme duwtjes in de rug iedereen respectvol omgaat met het landgoed. Twickel is niet afgeschermd van de samenleving, maar is er onderdeel van. In gesprekken met andere wandelaars merk je de trots op het landgoed. Alsof het van iedereen is. Maar wie is er eigenlijk eigenaar? Eeuwenlang waren verschillende families eigenaar. Echter, toen in Nederland het erfrecht werd ingevoerd, maakte vererving het landgoed onbetaalbaar, waardoor uiteenvallen dreigde. Daarom besloot de kinderloze barones het gehele landgoed en haar vermogen te schenken aan een stichting die maar één doel heeft: het behoud van het landgoed voor de toekomst. Duurzaam ondernemen in de praktijk!

Wat kunnen bestuurders en toezichthouders leren van het rentmeesterschap? Ik denk veel. Want ik ken veel bestuurders die al vastlopen als ze moeten toelichten wat echt van waarde is in hun organisatie. Dan ontbreekt de basis voor rentmeesterschap. Ik bewonder organisaties waar je de waarden meekrijgt als je er bent. Zoals je bij Aziatische bedrijven vaak eerst meegaat naar een museum over de oprichting van het bedrijf. Want hoe kun je op lange termijn met elkaar samenwerken als je elkaars identiteit niet kent? Als het goed is voel je die identiteit door de wijze waarop je samen luncht, door symbolen die aan de muur hangen en door de afspraken die je met elkaar kunt maken: integraal duurzaam ondernemen. 

Reflecties en balans

Wat is dan mijn oproep aan de lezer? Kom eens naar het landgoed Twickel en ervaar hoe verleden, heden en toekomst elkaar in balans houden. Dan ontstaan vanzelf reflecties op wat voor jou echt van waarde is en hoe je daar als bestuurder of toezichthouder invulling aan geeft. Want ik ben er van overtuigd dat in ieder van ons een rentmeester schuilt. We moeten die alleen af en toe een beetje ruimte geven. En daar helpt een wandeling over landgoed Twickel volop bij!