Vrouwen verdienen jaarlijks gemiddeld 5.000 euro minder dan mannen

Salariskloof groeit vooral onder vrouwen jonger dan 36 jaar

19 november 2019
Onderzoek

Werkende Nederlandse vrouwen verdienen gemiddeld 33.750 euro per jaar. Dat is ruim 5.000 euro minder dan hun mannelijke collega’s. Hoe hoger de genoten opleiding, hoe groter het onderlinge verschil. De grootste loonkloof tussen de seksen is zichtbaar binnen de juridische sector en bij financiële instellingen. Dat blijkt uit het Nationaal Salaris Onderzoek 2019 van Intermediair in samenwerking met Nyenrode Business Universiteit onder bijna 44.000 respondenten. 

Het salarisverschil ten opzichte van mannen kan voor Nederlandse vrouwen met een wo-diploma zelfs oplopen tot 12.000 euro. Bij een hbo-diploma is dat ruim 8.000 euro. In vergelijking met 2017 heeft de salarisontwikkeling vooral een negatieve weerslag op vrouwen onder de 36 jaar. Voor hen is het effect op het jaarsalaris, ten opzichte van mannen, negatief: namelijk -6,4% in 2019. In 2017 was dit effect voor vrouwen -4,9%. Olga Kleinlooh, marketeer Intermediair: 'Bepaalde sectoren kampen met personeelstekorten, wat vaak een positieve ontwikkeling heeft op het salarisperspectief van sollicitanten. Maar dit zien we nauwelijks terug bij vrouwen. Zij krijgen nog altijd minder betaald. Puur het feit dat je een vrouw bent, zorgt er al voor dat je minder verdient. Om goede vrouwelijke werknemers aan je bedrijf te binden, zijn ongelijke lonen iets wat een werkgever zich vandaag de dag niet meer kan én mag permitteren.'

Vrouwen werken bijna 3 weken per jaar gratis
Uit het onderzoek blijkt dat vrouwen weliswaar gemiddeld een contract hebben voor een 32-urige werkweek, maar dat zij in de praktijk gemiddeld zo’n 2 uur per week meer werken. Op jaarbasis komt dit uit op 88 uur, wat betekent dat vrouwen in totaal bijna 3 weken ‘gratis’ werken. Bij mannen is het aantal contracturen en daadwerkelijk gewerkte uren gelijk. Als het aankomt op professionele langetermijninvesteringen zoals opleidingen of cursussen voor het vergroten van vaardigheden, zijn vrouwen standvastiger dan mannen. Van de werkenden die afgelopen twee jaar met succes een opleiding hebben afgerond, was 52% vrouw en 48% man. Van degenen die in deze periode vroegtijdig stopten met een cursus is 60% man en 40% vrouw.

Jaap van Muijen, hoogleraar psychologie aan Nyenrode Business Universiteit: ‘Op de ambitie van vrouwen om zich te ontwikkelen en daarvoor hard te werken, wordt te weinig ingesprongen vanuit de markt. Uit ons onderzoek komt naar voren dat vrouwen dit zelf ook zo voelen. Zij ervaren dat zij meer werk moeten verzetten dan mannen voor dezelfde waardering en beloning. Dat en het feit dat vrouwen onvoldoende managementposities bekleden, zorgt voor een neerwaartse spiraal. Daardoor kunnen zij zich terecht gaan afvragen waar ze het precies voor doen. Daardoor maken zij wellicht bewust de keuze om meer aandacht aan het privéleven te schenken, wat de uiteindelijke kloof juist weer vergroot.’

Nederlanders hebben liever een mannelijke leidinggevende
Het aantal leidinggevende Nederlanders is ten opzichte van twee jaar geleden gegroeid (29% t.o.v. 25% in 2017). Wel bekleden mannen (35%) nog steeds vaker een leidinggevende functie dan vrouwen (22%). Vooruitkijkend op hun carrière schatten mannen hun groeikansen dan ook hoger in dan vrouwen. Zij verwachten in de meeste branches promotie te kunnen maken. Vrouwen verwachten minder snel hogerop te kunnen komen: 43% schat haar groeikansen in alle branches laag in. De meeste kans denken zij te maken in de energie- en uitzendbranche.

Gevraagd welke sekse werkende Nederlanders het liefst hebben als leidinggevende, heeft twee op de drie geen directe voorkeur. Werkenden die wél een voorkeur hebben, geven aan liever een man (16%) als leidinggevende te hebben dan een vrouwelijke manager (5%). Van Muijen: ‘Van gelijke kansen voor een positie aan de top is nog lang geen sprake. Er is nog altijd een flink aantal werkenden dat een duidelijke voorkeur heeft voor een mannelijke leidinggevende. Om meer vrouwen aan de top te krijgen, en meer gelijkwaardigheid te creëren, moeten organisaties meer vrouwen in het middenmanagement aanstellen. Uit ons onderzoek is namelijk gebleken dat bij Nederlanders die momenteel een vrouwelijke leidinggevende hebben, de voorkeur voor een vrouwelijke manager ook toeneemt.’

24% van de werknemers actief op zoek naar nieuwe baan
Ruim 1 op de 4 werknemers is (zeer) ontevreden over het huidige salaris. Momenteel is bijna een kwart van de Nederlanders actief op zoek naar een nieuwe baan; 23% van de mannen en 26% van de vrouwen overwegen te wisselen van werkgever. Het bruto loon is de belangrijkste reden (36%) om op zoek te gaan naar een nieuwe job. Daarnaast geldt voor zowel mannen als vrouwen dat ze op zoek zijn naar uitdagender werk (23%). Ook over andere redenen om van werkgever te veranderen zijn mannen en vrouwen het met elkaar eens. Zo verlangen zij voornamelijk naar meer mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling (21%), betere secundaire arbeidsvoorwaarden (20%) en een kortere reistijd (16%).

Van Muijen: ‘Het is opvallend dat mannen ook meer voor persoonlijke ontwikkeling gaan. Dat is een verschuiving ten opzichte van voorgaande jaren. Daaruit bleek dat mannen vooral salaris wilden inleveren voor een betere leaseauto. Ook mannen zijn zich ervan bewust dat baanzekerheid alleen verkregen kan worden als je je blijft ontwikkelen. Maar als het dan aankomt op het daadwerkelijk afronden van opleidingen, dan zien we dat meer mannen dan vrouwen vroegtijdig afhaken.’
Over het Nationaal Salaris Onderzoek
Het Nationaal Salaris Onderzoek is een tweejaarlijks onderzoek van Intermediair en Nyenrode Business Universiteit, o.l.v. Jaap van Muijen en Eric Melse. Het onderzoek is eerder in 2013 en 2015 en 2017 uitgevoerd. In de zomer van 2019 is aan mensen in loondienst gevraagd de vragenlijst van het Nationaal Salaris Onderzoek in te vullen. Daarvan kwamen er 43.762 in aanmerking voor analyse. In het onderzoek is gekeken naar o.a. sekse, opleiding en branches, maar ook salaris, secundaire arbeidsvoorwaarden en attitudes. Bekijk hier alle uitkomsten van het onderzoek. Op basis van de resultaten uit het Nationaal Salaris Onderzoek is het Intermediair Salariskompas geupdate en kunnen werkenden checken of hun salaris wel marktconform is: www.intermediair.nl/salariskompas.

Nyenrode Nieuwsbrief

Nyenrode deelt kennis met nieuwsgierige professionals. Abonneer je op News@Nyenrode voor al het Nyenrodenieuws.