Stormachtige tijden voor bestuur beursgenoteerde bedrijven: ben jij klaar voor de toekomst?

Het worden stormachtige tijden voor bestuurders van grote ondernemingen. De wereld van corporate governance is sterk in beweging en raakt naar verwachting de komende jaren verder in een stroomversnelling. Jeroen Veldman, hoogleraar Corporate Governance aan Nyenrode Business Universiteit, legt uit waar de wereld van corporate governance heen beweegt en schijnt zijn licht op de meest recente ontwikkelingen.

Belangrijke nieuwe thema’s zijn duurzame langetermijnwaardecreatie, de invulling van Environmental, Social en Governance (ESG) factoren in de verslaggeving van bedrijven en de omgang met IT- en AI-vraagstukken. Rondom deze thema’s nemen maatschappelijke debatten toe, komt de license to operate van veel bedrijven in toenemende mate onder druk te staan en verandert regelgeving snel, zowel in Nederland als internationaal.

Veranderend landschap

Dat de omgeving verandert, blijkt ook uit de geactualiseerde Corporate Governance Code (d.d. 20-12-2022), die stelt dat bestuurders van vennootschappen bij het bepalen van de strategie en het maken van beslissingen de duurzame langetermijnwaardecreatie centraal moeten stellen. Ook moeten de belangen van stakeholders worden meegewogen en dient er een beleid voor diversiteit en inclusie te zijn voor de gehele onderneming. “Er komt veel Europese regelgeving onze kant op”, benadrukt Veldman. “Die regelgeving sluit aan bij maatschappelijke debatten, maar zorgt er ook voor dat mensen binnen de bestuurskamer steeds meer druk ervaren.”

Duurzaamheidsrapportages vanaf 2024 verplicht

Vanaf boekjaar 2024 moeten alle beursgenoteerde bedrijven en ondernemingen verplicht verslag uitbrengen over het duurzaamheidsbeleid en prestaties. “Dit betekent een verbreding qua thema’s waarop bedrijven rapporteren. Hier moeten KPI’s op worden ontwikkeld, waar vervolgens op gerapporteerd wordt. Dit moet ertoe leiden dat investeerders gaan investeren in duurzame businessmodellen”, aldus Veldman.

Drie bewegingen nodig

Om de transitie succesvol te laten verlopen, is verantwoord leiderschap belangrijk. “Het gaat erom wie de moed heeft om aan het roer te gaan staan. Hierbij spelen kennis en inzicht een belangrijke rol”, weet Veldman. In een recent artikel in het Jaarboek Corporate Governance pleiten Jeroen Veldman en Pauline van der Meer Mohr voor drie bewegingen bij bestuurders en commissarissen:

1. Kennis en inzicht: bestuurders en commissarissen dienen kennis te nemen van een kleiner wordende window of opportunity om de transitie in te zetten naar businessmodellen die op lange termijn houdbaar zijn. Om die omschakeling mogelijk te maken zijn inhoudelijke kennis aangaande ESG- en IT-issues onmisbaar.
2. Innovatie: Nederlandse bedrijven moeten inzetten op snelle en effectieve innovatie in de richting van duurzame businessmodellen en hierin de samenwerking opzoeken. “Het is belangrijk dat mensen per sector met elkaar gaan optrekken, zodat niet iedereen zelf het wiel hoeft uit te vinden”, zegt Veldman.
3. Leiderschap: in stormachtige tijden is het belangrijk om eerlijk en transparant te zijn over de dilemma’s die gepaard gaan met de inzet op de huidige transitie. Hierbij moet onder andere kritisch gekeken worden naar bestaande businessmodellen en naar de kosten en opbrengsten van de transitie.

Blik op de toekomst

Veldman onderstreept dat juist nu een vooruitziende blik onmisbaar is. “Het zijn stormachtige tijden. Het is heel belangrijk dat mensen vooruit gaan kijken naar waar we staan over tien jaar en met die blik te kijken naar wat er nu moet gebeuren. Daar krijg je tijdens een opleiding bij Nyenrode alle handvatten voor.”

In de Nyenrode Commissarissencyclus en het New Board Program worden opleidingen met een duidelijke visie op de praktijk en leiderschap aangeboden. Deze oplossingen voor transitiemanagement worden mede ontwikkeld door het Nyenrode Corporate Governance Instituut (NCGI).